Πάγιο αίτημα της ΠΕΜΕΤΕ η δημιουργία Μητρώου Μεταποιητικών Μονάδων Επιτραπέζιων Ελιών
H Ελλάδα είναι μια από τις σημαντικότερες χώρες παραγωγής ελαιολάδου και επιτραπέζιων ελιών. Ο ελληνικός ελαιώνας αριθμεί περίπου 160 εκατομμύρια ελαιόδενδρα, εκ των οποίων τα 40 εκατομμύρια περίπου, 25-30%, αντιπροσωπεύουν επιτραπέζιες ποικιλίες του ελαιόδενδρου. Σε αυτό το τεύχος του Agro.Tec φιλοξενούμε συνέντευξη του Προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών – Τυποποιητών – Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ), που μας μιλά για τη σημασία της ελιάς στον πρωτογενή τομέα, αλλά και στην εθνική οικονομία.
Συνέντευξη του Κωνσταντίνου Ζούκα, Προέδρου της ΠΕΜΕΤΕ στο Αgro.Tec και την Κατερίνα Λαδοπούλου
- Γιατί η ελληνική επιτραπέζια ελιά είναι από τις κορυφαίες παγκοσμίως;
K.Z.: H προσαρμογή του ελαιόδεντρου στον ελλαδικό χώρο από αρχαιοτάτων χρόνων, το κλίμα με τους ήπιους χειμώνες αλλά και ιδιαίτερα μικροκλίματα, η εμπειρία στην καλλιέργεια, αλλά και την μεταποίηση συμβάλουν στην παραγωγή μοναδικών προϊόντων επιτραπέζιας ελιάς και τα κατατάσσουν στις κορυφαίες θέσεις επιλογής των καταναλωτών.
Συνυπολογίζοντας δε και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ελληνικών δημοφιλών επιτραπέζιων ποικιλιών ελιάς (Χαλκιδική, Κονσερβολιά, Καλαμών), όπως ο παραδοσιακός τρόπος καλλιέργειας και η συλλογή με το χέρι του ελαιόκαρπου, η φυσική ωρίμανση στο ελαιόδενρο (black natural olives), η επεξεργασία, η μεταποίηση (άρωμα, γεύση) και η τυποποίηση του προϊόντος από σύγχρονες εγκαταστάσεις της χώρας που τηρούν υποχρεωτικά την ευρωπαϊκή νομοθεσία για την ασφάλεια των τροφίμων, εύκολα μπορεί κανείς να καταλάβει γιατί η χώρα μας είναι η 2η εξαγωγός χώρα στην παγκόσμια κατάταξη.
Με τις πρώτες εξαγωγές των ελληνικών επιτραπέζιων ελιών να καταγράφονται το 1858 (200 τόνοι), η επιτραπέζια ελιά αποτελεί σήμερα εθνικό προϊόν για τη χώρα μας, με αποκλειστικά εξαγωγικό προσανατολισμό (εξάγεται 80%+ του μεταποιημένου προϊόντος), σε περισσότερες από 100 χώρες, συμβάλλοντας στο εθνικό μας εισόδημα κατά 550+ εκατ. ετησίως.
Τα τελευταία χρόνια δε, έχει συμβάλλει σημαντικά στην παγκόσμια ζήτηση για το ελληνικό προϊόν η στροφή των καταναλωτών σε ένα πιο υγιεινό διατροφικό μοντέλο, με έμφαση στον Μεσογειακό τρόπο διατροφής. Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε ότι, οι επιτραπέζιες ελιές αποτελούν προϊόν υψηλής διατροφικής αξίας, πλούσιο σε ακόρεστα λιπαρά και φαινολικές ενώσεις που συμβάλουν στην πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων. Επιπλέον πολλοί μικροοργανισμοί που αναπτύσσονται κατά την ζύμωση του προϊόντος (προβιοτικά), δηλαδή στη μετατροπή του νωπού ελαιόκαρπου σε τρόφιμο, μπορούν να την κάνουν λειτουργικό τρόφιμο.
- Πως επηρεάζει η ανάπτυξη του ανταγωνισμού από τρίτες χώρες τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις επιτραπέζιας ελιάς;
K.Z.: Οι ελληνικές επιτραπέζιες ελιές υπερέχουν ποιοτικά σε σχέση με τις παραγωγές ανταγωνιστριών ελαιοπαραγωγικών χωρών. Επομένως έντονος ανταγωνισμός σε επίπεδο ποιότητας δεν υφίσταται. Υπάρχει ωστόσο έντονος ανταγωνισμός σε επίπεδο τιμών και ειδικά από χώρες με χαμηλό βιοτικό επίπεδο που συνεπάγεται χαμηλό κόστος κτήσης του πρωτογενούς προϊόντος αλλά και χαμηλό κόστος εργασίας και μεταποίησης.
Τέτοιες χώρες, όπως για παράδειγμα η Αίγυπτος και η Τουρκία, ασκώντας αυτόνομη νομισματική πολιτική, μπορούν ανεμπόδιστα να υποτιμούν το εθνικό τους νόμισμα και να δημιουργούν επιπλέον ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τις εξαγωγές τους, κάτι που φυσικά δεν μπορεί να κάνει η χώρα μας (και κάθε ευρωπαϊκή χώρα) που έχουμε ως νόμισμά μας το ευρώ.
Ο μόνος τρόπος λοιπόν που έχουμε για να ανταγωνιστούμε τις χαμηλότερες τιμές είναι να επιμείνουμε στο ποιοτικό προϊόν που προσφέρουμε και με περισσότερη φροντίδα και προσήλωση να συνεχίσουμε να βελτιώνουμε τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος στον πρωτογενή τομέα. Ταυτόχρονα σε επίπεδο μεταποίησης οφείλουμε να φροντίσουμε να ανανεώνουμε τις μορφές που προσφέρουμε το προϊόν με νέες συνταγές και συσκευασίες, κάνοντας παράλληλα προσπάθεια μέσω νέων επενδύσεων ώστε να μειώσουμε το κόστος.
- Ποιες ενέργειες κάνει η ΠΕΜΕΤΕ για την στήριξη του προϊόντος;
K.Z.: Στο πλαίσιο του ρόλου της η ΠΕΜΕΤΕ και λόγω της μεγάλης αντιπροσωπευτικότητας της στο προϊόν (τα μέλη μας εκπροσωπούν περισσότερο από 95% των ελληνικών εξαγωγών του προϊόντος), έχει υλοποιήσει με επιτυχία συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα προώθησης και ενημέρωσης του προϊόντος σε ευρωπαϊκές και τρίτες χώρες, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή πολιτική για τα αγροτικά προϊόντα.
Με στόχο την ενημέρωση καταναλωτών (αύξηση ζήτησης) και εμπορικών δικτύων του εξωτερικού (αύξηση εξαγωγών), χρησιμοποιώντας την πολυετή εμπειρία και τεχνογνωσία της, με σύγχρονο μείγμα δράσεων και εργαλείων επικοινωνίας και πάντα με την αμέριστη υποστήριξη των μελών της, υλοποιήθηκε με επιτυχία -μεταξύ άλλων- το Πρόγραμμα Olive You σε 13 χώρες του εξωτερικού, συνολικού προϋπολογισμού 11 εκατ. ευρώ και για το χρονικό διάστημα (2018/2020), αναδεικνύοντας τις δημοφιλείς ευρωπαϊκές/ελληνικές ποικιλίες. Τα αποτελέσματα της καμπάνιας τόσο κατά την διάρκεια, όσο και μετά την λήξη της ξεπέρασαν τις προσδοκίες μας παρά το γεγονός ότι, αμέσως μετά την λήξη ξεκίνησε η πανδημία Covid-19.
Διαβάστε τη συνέντευξη του κ. Κ. Ζούκα ΕΔΩ