Πόσο αναπτυγμένη είναι η μηχανική συγκομιδή της ελιάς στη χώρα και ποιο το όφελος για τους αγρότες που ήδη την εφαρμόζουν; Ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Μηχανημάτων, κ. Σάββας Μπαλουκτσής μιλά για το οικονομικό όφελος της μηχανικής συγκομιδής της ελιάς σε σχέση με την παραδοσιακή, ενώ αναφέρεται και σε ποιες ελαιοπαραγωγικές περιοχές μπορεί να εφαρμοστεί μηχανική συγκομιδή.
Συνέντευξη στην Κατερίνα Λαδοπούλου
AGROTEC: Πόσο έχει προχωρήσει η εκμηχάνιση της ελληνικής γεωργίας, ειδικά στον τομέα της συγκομιδής ελιάς;
Σάββας Μπαλουκτσής: Η εκμηχάνιση της γεωργίας διεθνώς έχει κάνει άλματα τα τελευταία χρόνια και έχει επηρεάσει καθοριστικά τόσο τα οικονομικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των καλλιεργειών, όσο και τις συνήθεις μεθόδους και πρακτικές που γνωρίζαμε μέχρι πρόσφατα. Επιγραμματικά, οι επιρροές αυτές αφορούν το κόστος παραγωγής, τον όγκο και την ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος, τις συνθήκες εργασίας και το επίπεδο ασφάλειας του χειριστή. Όσον αφορά δε τις μεθόδους και πρακτικές, οι νέες εφαρμογές που αναπτύσσονται μέσω της γεωργίας ακριβείας, μειώνουν την ανάγκη της προσωπικής δεξιότητας και εξειδίκευσης, ακόμη και τον χρόνο παρουσίας του καλλιεργητή, μια και εξασφαλίζεται η απόλυτη ακρίβεια στην εργασία που εκτελείται, σε όλες τις φάσεις της κατεργασίας, ενώ η χρήση αυτόνομων ελκυστήρων και drones επιτρέπουν την εξ’ αποστάσεως συμμετοχή του καλλιεργητή-επιχειρηματία. Η εξέλιξη της εκμηχάνισης ασφαλώς έχει αγγίξει και την καλλιέργεια και κυρίως την συγκομιδή της ελιάς. Δυστυχώς, τόσο στην ελιά, όσο και στις υπόλοιπες καλλιέργειες, η Ελλάδα, υπολείπεται αισθητά από τις ανταγωνίστριες χώρες όσον αφορά την ταχύτητα εφαρμογής των νέων τεχνολογιών, με αποτέλεσμα η ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα να γίνεται με ρυθμούς χαμηλότερους από αυτούς που απαιτούνται.
AGROTEC: Ποιες νέες τεχνολογίες μηχανημάτων έχουν αναπτυχθεί στον τομέα της συγκομιδής της ελιάς που διευκολύνουν τόσο τον παραγωγό, όσο και το χωράφι;
Σάββας Μπαλουκτσής: Στον τομέα της συγκομιδής της ελιάς έχει γίνει τεχνολογική επανάσταση με τεράστιες διαφορές στον χρόνο και στο κόστος της συγκομιδής. Είναι γεγονός ότι στη χώρα μας, σχεδόν το σύνολο της παραγωγής της ελιάς, συγκομίζεται με παραδοσιακούς τρόπους, δηλαδή με την χρήση ραβδιστικών, δονητών, ομπρελών και συναφών μέσων τα οποία προϋποθέτουν και μια δεύτερη φάση, αυτή της συλλογής και μεταφοράς του καρπού. Πέραν των άλλων, η παραδοσιακή συγκομιδή προϋποθέτει και την ύπαρξη πολλών εργατικών χεριών. Η τεχνολογική εξέλιξη έχει φέρει στην ελιά την μηχανική συγκομιδή, δηλαδή την χρήση ελαιοσυλλεκτικού μηχανήματος (olive harvester) στα πρότυπα των θεριζοαλωνιστικών ή βαμβακοσυλλεκτικών μηχανών, όπου αρκεί το μηχάνημα και ο χειριστής για να γίνει η συγκομιδή του καρπού και μάλιστα σε ελάχιστο χρόνο. Ένα τέτοιο μηχάνημα, έχει ως απόδοση την συγκομιδή 3-5 στρεμμάτων ανά ώρα (!) σε μια καλλιέργεια που προβλέπει περίπου 160 δενδρύλλια ανά στρέμμα. Δηλαδή, από 500 έως 800 δενδρύλλια ανά ώρα! Φυσικά μιλάμε για δενδρύλλια μικρού μεγέθους, που είναι τοποθετημένα γραμμικά και διαμορφωμένα με το κατάλληλο κλάδεμα, προκειμένου να έχει πρόσβαση και δυνατότητα λειτουργίας η μηχανή. Είναι αυτονόητο ότι η χρήση ενός τέτοιου μηχανήματος σε έναν ήδη υπάρχοντα ελαιώνα, προϋποθέτει την αναδιάρθρωσή του, την εκρίζωση των υπαρχόντων ελαιόδεντρων και την εμφύτευση νέων, κατάλληλων ποικιλιών και σε γραμμική πυκνή φύτευση. Επίσης, η μηχανική συγκομιδή μπορεί να εφαρμοστεί στην λαδο-ελιά, όχι στην βρώσιμη ελιά. Ενδεικτικά και προκειμένου να υπάρχει μια εικόνα για το οικονομικό όφελος της μηχανικής συγκομιδής, ενώ με τον παραδοσιακό τρόπο το κόστος συγκομιδής σε κάθε κιλό ελαιόλαδου φτάνει ή υπερβαίνει το 1 ευρώ, στην μηχανική συγκομιδή κυμαίνεται στα 4-5 λεπτά ανά κιλό! Στις ανταγωνίστριες χώρες και κυρίως στην Ισπανία, η μηχανική συγκομιδή καλύπτει έως το 40% της παραγωγής. Στην Ελλάδα είναι σχεδόν ανύπαρκτη, είτε διότι δεν προωθήθηκε κατάλληλα από την Πολιτεία, είτε διότι είναι ισχυρά τα «συμφέροντα» που αφορούν την παραδοσιακή ελιά. Επιπρόσθετα, η εδαφική μορφολογία στις ελαιοπαραγωγικές περιοχές δεν είναι σε όλες η κατάλληλη για την γραμμική ελιά. Τέλος, σημαντικό είναι ότι η απόσβεση του μηχανήματος προϋποθέτει την συγκομιδή τουλάχιστον 500 στρεμμάτων ετησίως, δηλαδή επαγγελματική χρήση.
Διαβάστε εδώ τη συνέντευξη που φιλοξενείται στο τεύχος Σεπτεμβρίου -Οκτωβρίου που κυκλοφορεί.
