Για την αποδοτικότερη και ευκολότερη συγκομιδή του ελαιόκαρπου, όλο και περισσότεροι ελαιοπαραγωγοί επιλέγουν τη χρήση των ελαιοραβδιστικών, κυρίως λόγω έλλειψης εργατικών χεριών, αλλά και για ταχύτερη ελαιοσυγκομιδή.
Υπάρχουν αρκετοί τύπου ελαιοραβδιστικών που αξιοποιούν διάφορες τεχνικές, βάσει των αναγκών των καλλιεργητών. Για τις γενικότερες κατηγορίες ελαιοραβδιστικών που μπορούν να εφαρμοστούν πάνω σε τρακτέρ μιλήσαμε με τον κ. Ταξιάρχη Θυμαρά, κατασκευαστή και χειριστή μηχανημάτων στην εταιρεία King Routsis.
Παλμικά ελαιοραβδιστικά
Γνωστά και ως ελαιοραβδιστικά τύπου «αχινού» ή «νιφάδας», τα παλμικά ελαιοραβδιστικά είναι τα πιο διαδεδομένα στην Ελλάδα. Έχουν αθόρυβη λειτουργία και μπορούν να λειτουργήσουν είτε με γεννήτρια είτε με μπαταρία αυτοκινήτου, δίνοντας ευελιξία στους παραγωγούς. Τα παλμικά ελαιοραβδιστικά δεν «πληγώνουν» τα δέντρα, καθώς μόλις βρουν αντίσταση ξεκινούν να πάλλονται, μέχρι ο καρπός να πέσει στο έδαφος. Επίσης διαθέτουν τη δυνατότητα προσθήκης επέκτασης για ψηλότερα και δυσπρόσιτα σημεία.
Στην ίδια κατηγορία συγκαταλέγονται και τα ελαιοραβδιστικά τύπου «χτένας», που διατίθενται σε όλες τις εκδόσεις, δηλαδή με κινητήρα βενζίνης, ρεύματος, αέρα και μπαταρίας. Χαρακτηριστικό των ελαιοραβδιστικών τύπου χτένας είναι ότι κατά τη χρήση τους μπορεί να ρίχνουν κλαδιά και φύλλα.
«Με το ελαιοραβδιστικό τύπου χτένας, αναφέρει ο κ. Θυμαράς, ο χειρισμός είναι λίγο πιο δύσκολος. Ωστόσο, λόγω του ραβδισμού ανά κλαδί, δεν καταπονείται όλο το δέντρο, το οποίο μπορεί να μην έχει παντού ελιές. Όταν δεν τραυματίζεις και δεν καταπονείς τα άδεια κλαδιά, αυτά την επόμενη χρονιά είναι παραγωγικά.»Το ελαιοραβδιστικό μηχάνημα θεωρείται νόμιμο για τη μεταφορά του όταν είναι αναρτώμενο πάνω σε τρακτέρ. Αν δεν είναι αναρτώμενο, αλλά είναι συρόμενο ή οτιδήποτε άλλο, τότε χρειάζεται άδεια χειριστή, για την οποία απαιτείται διετής φοίτηση και ανάλογο πτυχίο.
»Η συγκεκριμένου τύπου ελαιοραβδιστική μηχανή με χτένα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε ξερικούς ελαιώνες, ενώ το κόστος της είναι αρκετά χαμηλό».
Ελαιοραβδιστικά με δόνηση
Γνωστά και ως «δονητές ελιάς», τα ελαιοραβδιστικά με δόνηση διαθέτουν τεχνολογία που βοηθά τους παραγωγούς να συγκομίσουν το 90% του ελαιόκαρπου σε λιγότερο από πέντε λεπτά. Διαθέτουν αντικραδασμικά συστήματα και είναι άνετα στη χρήση. Λόγω του βενζινοκινητήρα τους, έχουν αρκετά υψηλά επίπεδα θορύβου και δεν είναι δυνατή η προσθήκη προεκτάσεων, οπότε η χρήση τους σε υψηλότερα δέντρα είναι δύσκολη.
«Οι δονητές, επισημαίνει ο κ. Θυμαράς, είναι καλοί για τις ποτιστικές ελιές, όπως και για τις βρώσιμες που έχουν μεγάλο ειδικό βάρος και πέφτουν εύκολα. Όταν όμως συγκομίζονται ελαιοποιήσιμες ελιές από το Σεπτέμβρη έως τον Νοέμβρη, αν δεν έχει βρέξει και χρησιμοποιήσουμε δονητή, καταστρέφεται το ριζικό τους σύστημα, καθώς η ελιά τρέφεται από τις επιφανειακές ρίζες της, κι όχι από τις εσωτερικές.
»Για αυτό το λόγο στην Ιταλία οι δονητές έχουν καταργηθεί, επειδή μεταγενέστερα δημιουργούν προβλήματα στο δέντρο. Επιπλέον, κουνάς όλη την ελιά για να πάρεις μία μικρή ποσότητα καρπού, ενώ με τη χτένα σημαδεύεις στοχευμένα.
»Αυτού του τύπου ελαιοραβδιστικά κοστίζουν και ακριβότερα».
Καινοτομικό ελαιοραβδιστικό
Όπως μας αναφέρει ο κ. Θυμαράς, η ομάδα παραγωγών της εταιρείας Ρούτση αντιλήφθηκε την ανάγκη για δημιουργία ενός εξελιγμένου τύπου ελαιοραβδιστικού, που θα μπορούσε να τοποθετηθεί πάνω σε τρακτέρ και να έχει άμεσα και γρήγορα αποτελέσματα στην ελαιοσυγκομιδή, χωρίς όμως να τραυματίζει τα δέντρα.
Διαθέτοντας 10 χρόνια εμπειρίας, η King Routsis οδηγήθηκε στη δημιουργία ενός ευέλικτου ελαιοραβδιστικού μηχανήματος, για το οποίο ο κ. Θυμαράς μας είπε τα εξής:
«Η ομάδα παραγωγών της εταιρείας King Routsis κατάφερε να μετατρέψει ένα παλιό τρακτέρ σε τηλεκατευθυνόμενο, αλλά και να κινεί ένα μηχάνημα 4.500 κιλών με έναν βενζινοκινητήρα 13 ίππων. Αυτός ο άθλος ξεκίνησε από το Μυρσινοχώρι Μεσσηνίας, μέσα από πολλές μάχες στα χωράφια, διότι το χωριό είναι ημιορεινό και τα χωράφια δύσβατα.
»Προκειμένου να καλύψουμε τις δικές μας ανάγκες, δημιουργήσαμε ένα ελαιοραβδιστικό γρήγορο και ευέλικτο συγκριτικά με άλλα της αγοράς, και το κατασκευάσαμε εξολοκλήρου από ατσάλι. Αυτό διότι είναι ένα μηχάνημα που καταπονείται πολύ και πρέπει να έχει ανθεκτικότητα και στο σκελετό και στα ηλεκτρονικά μέρη, καθώς μπορεί να δεχτεί μέχρι και 3.000 χτυπήματα στα λεβιεδάκια του, όταν ένας γερανός σε φορτηγό δέχεται αντίστοιχα χτυπήματα σε ένα χρόνο.
»Η καινοτομία είναι ότι το μηχάνημα μπορεί να προσαρμοστεί σε τρακτέρ παλαιότερης τεχνολογίας. Ένα τέτοιο καινούργιο μηχάνημα θα κοστίζει πάνω από 20 χιλιάδες ευρώ ως κατασκευή.
»Με διπλή μπουκάλα στην περιστροφή του γερανού και τηλεσκοπικό βελόνι, επιτρέπει στο χειριστή να κινεί τον γερανό σε οποιαδήποτε θέση, όπου κι αν βρίσκεται το τρακτέρ. Αυτό που θα πρέπει να προσέξουν οι παραγωγοί είναι ότι το τρακτέρ πρέπει να έχει απόβαρο από 3 τόνους και άνω, με ιδανικό απόβαρο τα 3.500 κιλά».
«Η ελιά είναι πόλεμος»
«Αν δεν είσαι παραγωγός, τονίζει ο κ. Θυμαράς, δεν μπορείς να καταλάβεις τα προβλήματα στην ελαιοκομία. Για αυτό κι εμείς προσπαθήσαμε να κατασκευάσουμε ένα μηχάνημα που να συλλέγει δύο τόνους τη μέρα, με έναν χειριστή και χωρίς εργάτες.
»Η ελιά είναι πόλεμος. Πρέπει μέσα σε 60 –το πολύ 80– μέρες να έχεις συλλέξει τις ελιές σου. Δεν έχεις δικαίωμα ούτε να αρρωστήσεις, ούτε να σου χαλάσει το τρακτέρ. Για αυτό κι εμείς μπορούμε να επισκευάσουμε το μηχάνημα επιτόπου. Το τρακτέρ είναι κατασκευασμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να πηγαίνει σε όλα τα δύσκολα μέρη για ελαιοσυγκομιδή».
Απευθυνόμενος κυρίως στους νέους αγρότες ο κ. Θυμαράς τονίζει:
«Μην αγοράζετε μηχάνημα αν δεν το έχετε δοκιμάσει στο χωράφι, σε πραγματικές συνθήκες· όχι σε επιδείξεις, σε εκθέσεις ή συνεργεία. Είναι αναγκαία η έρευνα αγοράς. Και καλό θα είναι και μεταξύ μας να υπάρχει ειλικρίνεια. Αν κάποιος επιλέξει ένα μηχάνημα και δεν είναι ευχαριστημένος, τότε θα πρέπει να το πει χωρίς ντροπή ότι έκανε μία λάθος αγορά».
