Ενώ τα δάση μαζί με τις δασικές εκτάσεις αποτελούν, σύμφωνα με αδρές εκτιμήσεις πάνω από το 50% της χώρας, αυτά συνεχίζουν να απειλούνται από βίαιες αλλαγές χρήσεων γης. Μάλιστα αποτελώντας κατά κύριο λόγο δημόσιες γαίες, αποτελούν το πολυτιμότερο κεφάλαιο της πατρίδας μας που απειλείται να ιδιωτικοποιηθεί από ανεξέλεγκτες «επιτρεπτές επεμβάσεις» ενώ συνεχίζει να απουσιάζει στην χώρα οποιοσδήποτε χωροταξικός σχεδιασμός. Πολύτιμοι κιβωτοί της παγκόσμιας βιοποικιλότητας που καταρρέει, αποτελούσαν ταυτόχρονα εδώ και αιώνες χώρο άσκησης δεκάδων επαγγελμάτων του πρωτογενούς τομέα που άνθισαν όταν η χώρα έπρεπε, χωρίς δάνεια και επιδοτήσεις, να στηρίζεται στην εθνική της οικονομία.
Δυστυχώς, εκτός την επικοινωνιακή πολιτική για το «νέο δάσος» που κάποιοι σχεδιάζουν μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021 και τους καθυστερημένους καθαρισμούς, καμία κυβερνητική συνεκτική πολιτική ή πρωτοβουλία δεν φρέναρε την συνεχιζόμενη εγκατάλειψη των αγροδασικών δραστηριοτήτων που αποτελούν ασπίδα στην παγκόσμια κλιματική και κοινωνικο-οικονομική κρίση. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ οι αγρότες-κτηνοτρόφοι μειώθηκαν κατά 30% όπως και οι εκμεταλλεύσεις την τελευταία δεκαετία, ενώ η τρέχουσα ενεργειακή κρίση απειλεί το εισόδημα ακόμη περισσότερων.
- Που είναι τα πιστοποιημένα δασικά προϊόντα από τα δεκάδες είδη δέντρων της χώρας, τα οποία μόνο έτσι μπορούν να είναι ανταγωνιστικά στη διεθνή αγορά;
- Που είναι τα μοναδικά ελληνικά προϊόντα εκτατικής κτηνοτροφίας (ο κλάδος συνεχίζει να παρουσιάζει δραματική μείωση), της μελισσοκομίας και των άλλων μη ξυλωδών προϊόντων (όπως ρητίνη, μανιτάρια, αρωματικά φυτά κτλ);
Δραστηριότητες δηλαδή που όχι μόνο διασφαλίζουν την διατροφική αυτάρκεια σε εποχή κρίσης, αλλά και εξαγωγικό πρόσημο του αγρο-δασικού τομέα, μειώνοντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο των πυρκαγιών και συντηρώντας ένα αρχαίο ανθρωπογενές τοπίο που αποτελεί το διασημότερο τουριστικό προϊόν μας, αλλά και χαρακτηρίζει την μεσογειακή διατροφή.
Για τις συντηρητικές δυνάμεις τα δάση μας δεν αποτελούν κοινό δημόσιο αγαθό, αλλά «πρόβλημα» για τις «επενδύσεις». Έτσι ξεπουλιούνται («παραχωρούνται» αντί ελαχίστου τιμήματος) «ελαφρά την καρδία» για δεκάδες ασύμβατες χρήσεις δεδομένου ότι η τιμή των ιδιωτικών εκτάσεων είναι κατά πολύ μεγαλύτερη. Γι’ αυτό οι ερωτήσεις που «καίνε» τα δάση αυξάνουν:
- Γιατί κωλυσιεργεί η κύρωση των Δασικών Χαρτών;
- Γιατί αργεί το Κτηματολόγιο;
- Ως πότε η δημόσια δασική περιουσία θα μετατρέπεται σε πελατειακό-πολιτικό λάφυρο και θα παραχωρείται τεμάχιο-τεμάχιο σε «επενδυτές», καταπατητές και αυθαιρετούχους;
- Γιατί περιπλέκονται στα γρανάζια της γραφειοκρατίας οι πρώην Φορείς («Μονάδες» πλέον) Διαχείρισης Προστατευόμενων (και Δασικών) Περιοχών και οι Δασικές Υπηρεσίες, που εσπευσμένα τοποθέτηθηκαν-αν και σωστά αλλά χωρίς προετοιμασία και το απαραίτητο προσωπικό-στο ΥΠΕΝ;
- Γιατί οι «δασωμένοι αγροί» δεν παραχωρούνται για αποκλειστικά αγροτική δραστηριότητα στους πραγματικούς ιδιοκτήτες τους και θα μπορεί πλέον μόνο με ένορκες βεβαιώσεις να αλλάζουν χρήση και ακόμη και να οικοδομηθούν;
- Μήπως κάποιοι έχουν στήσει «μηχανή αποχαρακτηρισμού» εκατομμυρίων στρεμμάτων «αδέσποτων ΑΔ» (αγρών που δασώθηκαν) για να τους «αξιοποιήσουν» και να τους χρυσοπουλήσουν;
- Γιατί αντί να προωθήσουμε την ενεργειακή αυτάρκεια σε επίπεδο οικογένειας, κτηρίου, γειτονιάς, χωριού και πόλης, προωθούμε τις γιγάντιες «ΑΠΕ-επενδύσεις», σκεπάζοντας βοσκοτόπους με φωτοβολταϊκά και βουνοκορφές με αιολικά;
- Γιατί δεν εφαρμόζεται η 25ετής Εθνική Στρατηγική για τα Δάση 2018-2038 που αποτέλεσε κοινό τόπο για όλες τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας το 2018; Γιατί αντικαταστάθηκε με το Εθνικό Σχέδιο (συχνά αχρείαστων) Αναδασώσεων;
- Μήπως για να «δραστηριοποιηθούν» οι γνωστοί κρατικοδίαιτοι εθνικοί «εργολάβοι» και αντί να δώσουμε χρήματα στην πρόληψη θα συνεχίζει εσαεί η κατασπατάληση εθνικών πόρων σε εναέρια μέσα κατάσβεσης και σε έργα μη απαραίτητων «αποκαταστάσεων»;
Με μια Δασική Υπηρεσία να πνέει τα λοίσθια, υποστελεχωμένη και με διαρκείς μόνο υποσχέσεις για προσλήψεις, χωρίς εξειδικευμένο προσωπικό, αποδιοργανωμένη, με κομματικούς προϊσταμένους χωρίς όραμα, σχέδιο και προοπτική, χωρίς στρατηγική προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, χωρίς κυρωμένους Δασικούς χάρτες και χιλιάδες αντιρρήσεις να εκκρεμούν, χωρίς Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης και χωρίς σχέδιο εφαρμογής μιας μεσογειακής Ευρωπαϊκής Πράσινης Δασικής Συμφωνίας για την δεκαετία αποκατάστασης των οικοσυστημάτων της ΕΕ, πόσο προετοιμασμένη είναι η χώρα μας για να αντιμετωπίσει την κλιματική κρίση, τις μεγαπυρκαγιές, την ερημοποίηση των εδαφών, την δραματική μείωση των υδατοαποθεμάτων, την ερήμωση της υπαίθρου, την μείωσης του αγροτικού πληθυσμού και την εξαφάνιση των αγροδασικών δραστηριοτήτων;
Στον αντίποδα των καταστροφικών δασικών πολιτικών και των παρατάξεων που τις στηρίζουν συνδικαλιστικά, οι γόνιμες προτάσεις που θα φέρουν ριζική αλλαγή είναι:
- Αειφορική Διαχείριση και προστασία των δασικών οικοσυστημάτων ώστε να συμβάλλουν ουσιαστικά στην εθνική οικονομία με στόχο το 1% του ΑΕΠ.
- Εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δάση 2018-2038 στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας με γενναία χρηματοδότηση από εθνικά και ευρωπαϊκά κονδύλια. Νέος νόμος για το Αστικό Πράσινο με έμφαση στην αποκατάσταση των εγκαταλειμμένων περιαστικών δασών και πάρκων με συνολικό σχεδιασμό για τις βιώσιμες πόλεις του μέλλοντος.
- Πλήρης στελέχωση των Δασικών Υπηρεσιών με δημιουργία νέων οργανογραμμάτων που θα αποτυπώνουν τις πραγματικές και σύγχρονες ανάγκες της κάθε Υπηρεσίας με όραμα και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Κανένας δασικός υπάλληλος σε θέσεις διοικητικού-οικονομικού, διασφάλιση της ομαλής και γρήγορης μετάβασης στο ΥΠΕΝ.
- Άμεση ολοκλήρωση των δασικών χαρτών, παραχώρηση των δασωμένων αγρών σε καλλιεργητές και μόνο κατά χρήση, ανάδειξη του σημαντικού ρόλου του Δασολογίου, της απογραφής και πιστοποίησης όλων των προϊόντων των ελληνικών δασών.
- Άμεση ολοκλήρωση των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης και των Προεδρικών Διαταγμάτων των Προστατευόμενων Περιοχών με προτεραιότητα στις δασικές εκτάσεις.
- Ανάπτυξη όλων των αντικειμένων του τομέα-και στο αστικό χώρο- με έμφαση στην καινοτομία και την έρευνα με συνεισφορά του ιδιωτικού τομέα και στόχο την αποκατάσταση των μικτών χρήσεων γης στα μεσογειακά αγροδασικά τοπία, την προώθηση πιστοποιημένων μη ξυλωδών δασικών προϊόντων, την ενδυνάμωση των Δασικών Συνεταιρισμών όπως και της μοναδικής κρατικής βιομηχανίας ξύλου στην Καλαμπάκα και κυρίως εστιάζοντας στις αναγκαίες δράσεις πρόληψης δασικών πυρκαγιών και προσαρμογής μας στην κλιματική αλλαγή, αποκαθιστώντας οικοσυστημικές υπηρεσίες των δασών και δημιουργώντας χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.
Ο Δρ. Ρήγας Τσιακίρης, είναι δασολόγος, με μεταπτυχιακές σπουδές στην Μεγάλη Βρετανία και διδακτορικό στο τμήμα Βιολογίας του Α.Π.Θ. Ασχολείται με την αειφορική διαχείριση του αγροτικού μεσογειακού τοπίου ως χώρου προστασίας απειλούμενων ειδών. Είναι υποψήφιος με το συνδυασμό ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΩΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ (ΓΕΚ) για την Διοικούσα Επιτροπή του Παραρτήματος Ηπείρου & Νήσων στο ΓΕΩΤΕΕ.
